Czyli sorbenty, podział sorbentów i etapy działania w przypadku rozlewu
Substancje niebezpieczne występują powszechnie na terenie zakładu przemysłowego
nie tylko jako surowce używane w procesie produkcji, ale także jako substancje używane pasywnie w transporcie wewnątrz zakładu, są magazynowe i utylizowane, a ich zabezpieczenie jest wyzwaniem od wjazdu na teren aż do wyjazdu z terenu zakładu.
Dlatego niezbędne jest podjęcie szeregu działań prewencyjnych, aby niwelować ryzyko wystąpienia niekontrolowanych wycieków. Nie zawsze jednak uda się w 100% wykluczyć zdarzenia losowe oraz awarie prowadzące do powstawania rozlewów substancji niebezpiecznych. W związku z czym pomocny będzie plan działania na wypadek pojawienia się wycieków, uwzględniający ograniczanie oraz likwidację rozlewów awaryjnych substancji niebezpiecznych.
Już niewielkie wycieki zagrażają środowisku naturalnemu
a także bezpieczeństwu pracowników. Kontakt z rozlaną cieczą może być niebezpieczny, rozlane ciecze są też potencjalnym źródłem poślizgu. Z pomocą może przyjść zastosowanie szmat, piachu, trocin lub kartonów, jednak natomiast najbardziej ergonomiczną i ekonomiczną formą będą sorbenty polipropylenowe.
Można je stosować zarówno zapobiegawczo, jak i w sytuacji awaryjnej - łatwo wchłaniają rozlane ciecze i pomagają ograniczyć ryzykowne i szkodliwe dla środowiska następstwa. Sorbenty polipropylenowe przystosowane są do absorpcji rożnego rodzaju wycieków, od produktów ropopochodnych poprzez agresywne chemikalia.
Wykonane są z mocnej włókniny polipropylenowej i przeznaczone do stosowania wewnątrz i na zewnątrz budynków. Chłoną ciecz i nie oddają jej. Wchłaniają kilku-krotność swojej pierwotnej wagi. Sorbenty PP posiadają znakomite parametry chłonności (16 razy większej od masy własnej), pozwalają na oszczędność czasu przy usuwaniu rozlewów oraz optymalizują bezpieczeństwo i czystość stanowiska pracy.
Najważniejszym kryterium przy wyborze sorbentów
jest określenie rodzaju substancji z którymi mamy do czynienia w zakładzie pracy (realnie lub potencjalnie). Możemy wybrać sorbent z dostępnych czterech rodzajów wyodrębnionych kolorystycznie szare -uniwersalne, białe i niebieskie - olejowe lub żółte - chemiczne.
W kolejnym kroku
istotne jest dobranie sorbentów adekwatnie do charakteru oraz częstotliwości występowania wycieków, chłonności i kształtu sorbentu:
- maty sorbentowe
- sorbenty w rolce
- rękawy sorbentowe
- poduszki sorbentowe
- zapory na rzekę
- zestawy sorbentów w postaci apteczek ekologicznych
Pomocne w usuwaniu większych rozlewów awaryjnych mogą być też sorbenty sypkie (na zewnątrz do chropowatych powierzchni przywracając cierność i tarcie śliskiej powierzchni), ograniczniki i osłony studzienek oraz dyspergenty i środki odtłuszczające.
Wszystkie powyższe produkty mają na celu zorganizowanie szybkiej i sprawnej akcji usuwania rozlewu polegającej przede wszystkich na:
- poinformowaniu przełożonych i zabezpieczeniu terenu
- zabezpieczeniu pracowników
- zlokalizowaniu wycieku,
- odcięciu źródła i ograniczenie wycieku
- koordynacji działań osób zaangażowanych w usuwanie wycieku
- utylizacji odpadu i sporządzenia dokumentacji
Profilaktyka i usuwanie wycieków powinna być związana z zarządzeniem ryzykiem
oparta od analizę kart MSDS substancji oraz plan działania na wypadek rozlewu awaryjnego. Przy wyborze zestawów sorbentów apteczek ekologicznych oraz użytkowaniu mat, rolek i rękawów powinniśmy wziąć pod uwagę
- lokalizację i źródło wycieku,
- objętość i ilość substancji,
- możliwość zajścia reakcji pomiędzy substancjami
Opracowanie planu awaryjnego powinno zawierać również dobranie osób odpowiedzialnych za akcję pierwszej reakcji, miejsce składowania odpadu zebranego po akcji likwidacji wycieku, dobór ochron indywidualnych i okresowe szkolenia i symulacje z rozlewów.
